To, że nadmierne spożycie cukru niekorzystnie wpływa na zdrowie, nie jest tajemnicą. Jak jednak wykazali właśnie szwedzcy naukowcy, całkowite odstawienie słodyczy również może nie być dobre. Ich badanie sugeruje, że najlepsze dla zdrowia może być, gdy od czasu do czasu nie odmawiamy sobie słodkości.
Chociaż większość instytucji zdrowia publicznego zaleca ograniczenie spożycia cukru w celu ochrony zębów i poprawy diety, dotąd istniały ograniczone badania dotyczące wpływu spożycia cukru na choroby sercowo-naczyniowe. Choroby te są główną przyczyną zgonów i chorób w Europie, a zmiana diety jest stosunkowo łatwym sposobem na zmniejszenie ryzyka.
Aby zrozumieć, w jaki sposób spożycie cukru wpływa na ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, zespół naukowców ze Szwecji zebrał dane z dwóch głównych badań populacyjnych, Swedish Mammography Cohort i Cohort of Swedish Men. W badaniach tych ankiety dietetyczne zostały przeprowadzone w 1997 i 2009 roku, co pozwoliło monitorować też diety uczestników w czasie. Łącznie zbadano w ten sposób wyniki 69 705 osób.
Cukier i choroby serca
Naukowcy przyjrzeli się oddzielnie trzem rodzajom żywności z wysoką zawartością cukru: dodatkom, takim jak miód, słodkim przekąskom, takim jak ciastka, oraz słodzonym napojom, takim jak napoje gazowane. Następnie przeanalizowali ich związek z siedmioma chorobami sercowo-naczyniowymi: dwoma różnymi typami udaru, zawałem serca, niewydolnością serca, tętniakiem aorty, migotaniem przedsionków i zwężeniem aorty.
Uczestnicy byli monitorowani aż do zgonu, zdiagnozowania jednej z chorób sercowo-naczyniowych lub do końca okresu obserwacji w roku 2019. W tym okresie u 25 739 uczestników zdiagnozowano chorobę sercowo-naczyniową. Następnie naukowcy wykorzystali te dane, aby ustalić, w jaki sposób różne rodzaje spożycia cukru wpływają na ryzyko różnych chorób sercowo-naczyniowych.
Jaki cukier najbardziej szkodzi?
Okazało się, że spożywanie słodkich napojów było gorsze dla zdrowia niż jakikolwiek inny rodzaj spożycia cukru: picie większej ilości słodzonych napojów znacznie zwiększa ryzyko udaru niedokrwiennego, niewydolności serca, migotania przedsionków oraz tętniaka aorty brzusznej.
- Płynne cukry, znajdujące się w słodzonych napojach, zazwyczaj zapewniają mniejsze uczucie sytości niż formy stałe, sprawiają, że czujesz się mniej pełny, co potencjalnie prowadzi do nadmiernego spożycia - powiedziała Suzanne Janzi, doktorantka na Uniwersytecie w Lund (Szwecja) i autorka artykułu opublikowanego w poniedziałek na łamach "Frontiers in Public Health". - Kontekst również ma znaczenie: słodkie przekąski są często spożywane w sytuacjach towarzyskich lub na specjalne okazje, podczas gdy słodzone napoje mogą być spożywane częściej - dodała Janzi.
- Najbardziej uderzającym odkryciem wynikającym z naszego badania jest rozbieżność związku pomiędzy różnymi źródłami dodanego cukru a ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych - zauważyła Janzi. - Ten zaskakujący kontrast podkreśla znaczenie rozważenia nie tylko ilości spożywanego cukru, ale także jego źródła i kontekstu (spożywania) - dodała.
Brak cukru też niedobry
Zwiększone spożycie cukru w różnym stopniu wpływało na choroby układu krążenia: zwiększało ogólne ryzyko udaru niedokrwiennego i tętniaka aorty brzusznej, a także ryzyko niewydolności serca u uczestników z prawidłowym indeksem masy ciała (BMI).
Co jednak ciekawe, najwyższe ryzyko negatywnych skutków dla zdrowia wystąpiło w kategorii najniższego spożycia słodkich przekąsek. Z kolei ich okazjonalne spożywanie wiązało się z lepszymi wynikami niż brak słodkich przekąsek w ogóle.
- Może to odzwierciedlać podstawowe zachowania dietetyczne: osoby spożywające bardzo mało cukru mogą stosować bardzo restrykcyjną dietę lub ograniczać spożycie cukru ze względu na istniejące wcześniej problemy zdrowotne - zasugerowała Janzi. - Chociaż nasze badanie obserwacyjne nie może ustalić związku przyczynowo-skutkowego, wyniki te sugerują, że ekstremalnie niskie spożycie cukru może nie być konieczne lub korzystne dla zdrowia układu krążenia - dodała.
Autorzy wskazali, że potrzeba dalszych badań, aby zrozumieć mechanizmy zaangażowane w skutki różnych rodzajów spożycia cukru. Zwrócili również uwagę, że dieta jest uwarunkowana demograficznie i kulturowo - a ich ustalenia opierają się na populacji szwedzkiej, zatem niekoniecznie można je przełożyć na inne kultury dietetyczne.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock