Zmieniliśmy czas z letniego na zimowy

W całej Unii Europejskiej do czasu zimowego wraca się w ostatnią niedzielę października, a na czas letni przechodzi się w ostatnią niedzielę marca. Odbywająca się dwa razy w roku zmiana czasu ma się przyczynić do efektywniejszego wykorzystania światła dziennego i oszczędności energii. Opinie w tej kwestii są podzielone.

Zniesienie czasu

W Polsce zmianę czasu reguluje rozporządzenie prezesa Rady Ministrów. Kolejne takie rozporządzenie rząd wydał na początku listopada 2016 roku. Przedłuża ono stosowanie czasu letniego i zimowego do 2021 roku.

Wkrótce ten stan rzeczy może jednak ulec zmianie. We wrześniu Komisja Europejska przedstawiła bowiem projekt przepisów w sprawie zniesienia sezonowych zmian czasu w Europie. W przeprowadzonych w wakacje przez KE konsultacjach publicznych, w których zebrano 4,6 miliona odpowiedzi (największą liczbę w historii), 84 procent respondentów opowiedziało się za zniesieniem zmian czasu.

Komisja Europejska chce, by każde państwo członkowskie powiadomiło ją do kwietnia 2019 roku o zamiarze zastosowania na stałe czasu letniego lub zimowego. Ostatnia obowiązkowa zmiana czasu na letni odbyłaby się w niedzielę 31 marca 2019 roku. Potem państwa członkowskie, które chcą na stałe przejść na czas zimowy, mogłyby ostatni raz wprowadzić czas zimowy w niedzielę 27 października 2019 roku. Po tym terminie sezonowe zmiany czasu nie byłyby już możliwe. Aby taki harmonogram mógł być stosowany, zmiany w prawie UE muszą być przyjęte do marca przyszłego roku.

Rozróżnienie na czas zimowy i letni stosuje się w blisko 70 krajach na całym świecie. W 2014 r. na stałe na czas zimowy przeszła Rosja.

Przestawianie zegarów na świecie (Małgorzata Latos/PAP)

Oszczędność energii?

Śpimy godzinę dłużej. Jak zmiana czasu wpływa na zdrowie? - 27-10-2017

W nocy z soboty na niedzielę zmieniamy czas z letniego na zimowy. Cofniemy wskazówki zegarów z godziny 3.00 na 2.00. Dzięki temu zyskamy godzinę snu, ale zdaniem części naukowców konsekwencje dla organizmu są trudne do oszacowania. czytaj dalej

Opinie co do korzyści płynących z przeprowadzanej dwa razy w roku zmiany czasu są jednak podzielone.
Badań dotyczących wpływu zmiany czasu na zużycie energii czy zdrowie i samopoczucie człowieka jest wiele. Badanie zużycia energii elektrycznej w stanie Indiana (USA) wykazały, że po wprowadzeniu czasu letniego rachunki mieszkańców za prąd wzrosły.

Z kolei badania prowadzone w Kalifornii dowodziły, że w tym stanie zmiana czasu nie powoduje zmian w zapotrzebowaniu na energię elektryczną. Japończycy wyliczyli, że stosowanie czasu letniego może zmniejszyć emisję dwutlenku węgla o 400 tysięcy ton i pomóc zaoszczędzić do 930 milionów litrów paliwa. Ponadto przyczynia się do spadku liczby ulicznych kradzieży o 10 proc.

Wideo

Rozmowa z doktorem Mariuszem Makowskim

Problemy zdrowotne

Pamiętajcie, w niedzielę cofamy wskazówki zegara. Zmiana czasu na zimowy ma swoje zalety - 28-10-2016

W nocy z soboty na niedzielę będziemy spali godzinę dłużej, bo zmieniamy czas z letniego na zimowy. 30 października nad ranem cofniemy wskazówki zegarów z godz. 3 na godz. 2. Większość pośpi godzinę dłużej, ale niektórych czeka godzina więcej pracy. Zmiana czasu z letniego na zimowy pozytywnie wpływa na nasze serce. czytaj dalej

- Zmiana czasu najbardziej dotyka ludzi, którzy mają problemy ze snem lub mają zaburzony rytm okołodobowy - tłumaczył doktor Michał Skalski z Poradni Leczenia Zaburzeń Snu przy Klinice Psychiatrycznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Zaznaczył przy tym, że choć sama zmiana czasu nie jest zwykle główną przyczyną problemów zdrowotnych, to rezygnacja z niej może oznaczać pozytywne konsekwencje. - Podział na czas letni i zimowy to jeden z wielu czynników zewnętrznych wpływających na jakość ludzkiego życia - zaznaczył dr Skalski. - Jeśli więc podział ten nie ma już uzasadnienia ekonomicznego, to jego zniesienie wyeliminuje z naszego życia jeden z nieprawidłowych, stresogennych czynników - dodał.

Sprzeczne wyniki badań

Zbliża się zmiana czasu. Skąd się wzięła? - 19-10-2016

W ostatnią niedzielę października cofniemy wskazówki zegarków o godzinę i razem z nami zrobi to mniej niż połowa krajów na świecie. Ze zmiany czasu, tylko w tym roku, zrezygnowały Turcja, Urugwaj, Azerbejdżan i Haiti. czytaj dalej

- Wyniki badań są sprzeczne lub wykluczające się. Wynika to z faktu, że badania są prowadzone na różnych grupach, w różnych krajach leżących na różnych szerokościach geograficznych, i różne są metodologie tych badań. Trudno zatem jednoznacznie stwierdzić, jak zmiana wpływa na stan zdrowia człowieka - tłumaczyła.

Za zniesieniem zmiany czasu opowiedziały się też w raporcie "Zła zmiana: negatywne konsekwencje zmiany czasu" Fundacja Republikańska i Stowarzyszenie KoLiber. W oparciu o dostępne analizy organizacje te argumentowały, że zmiana czasu nie wpływa w sposób znaczący na "zagadnienia energetyczne". Wskazywały za to, że wśród negatywnych skutków jest m.in. zmiana rozkładów firm transportowych, częste zamknięcia w nocy system internetowych banków oraz innych instytucji, czy niekorzystny wpływ na zachowanie inwestorów giełdowych. Ich zdaniem w okresach po każdej zmianie czasu spada ponadto wydajność pracowników i zwiększa się liczba zwolnień.

Pierwsi byli Niemcy

Chociaż pierwszy raz czas letni wprowadziła Kanada w 1908 r. w  jednym z regionów, to pierwszym krajem, który dokonał takiej zmiany na całym swoim obszarze były Niemcy. Stało się to 30 kwietnia 1916 r. w czasie I wojny światowej, a zmiana miała na celu m.in.  lepsze wykorzystanie światła dziennego do działań wojennych. Po Niemcach czasu letniego zaczęła używać Wielka Brytania, a następnie Francja. Polska po raz pierwszy wprowadziła czas letni wiosną 1919 r., ale później nie zawsze to robiono - np. w PRL zawieszono zmianę czasu w latach 1965-1976. Obecnie obowiązuje nieprzerwanie od 1977 r.

Obejrzyj rozmowę z doktorem Grzegorzem Szewińskim, który opiekuje się zegarem na Bazylice Mariackiej w Gdańsku.

Wideo

Rozmowa z Doktorem Grzegorzem Szewińskim