Ostatnia ulica na cześć faszystowskiego zbrodniarza znika na Słowacji 

Rada we wtorek zatwierdziła decyzję o przemianowaniu ulicy ks. Jozefa Tisy na ulicę ks. Jozefa Nogi, duchownego pochodzącego z Varína - poinformował tego samego dnia portal dziennika "Denník N". Ulica formalnie zyska nowego patrona 1 stycznia 2025 roku.

Jak podaje słowacki dziennik, znajdujący się w kraju żylińskim Varín jest jedyną miejscowością na Słowacji, w której ulica została nazwana na cześć faszystowskiego przywódcy już po powstaniu Republiki Słowackiej w 1993 roku. Spór o jej nazwę toczył się jednak od lat. W 2021 roku członkowie lokalnej rady zostali oskarżeni o łamanie przepisów zakazujących promowania ideologii totalitarnych, w tym faszyzmu po tym, jak odmówili zmiany nazwy ulicy. Zarzuty zostały jednak później umorzone, o czym informowało między innymi BBC.

ZOBACZ TEŻ: Zmieniają nazwy, znika obraźliwe określenie

W 2022 roku prokuratura ponownie zwróciła się do rady Varína o zmianę kontrowersyjnej nazwy ulicy, jednak radni odrzucili ten wniosek, wskazując, że decyzja powinna należeć do mieszkańców. Referendum w tej sprawie odbyło się w tym samym roku. Większość głosujących opowiedziała się za pozostawieniem dotychczasowej nazwy, jednak referendum zostało uznane za nieważne ze względu na niską frekwencję - przypomniał czeski kanał informacyjny ČT24.

Przełom w sprawie nastąpił po tym, jak w czerwcu tego roku sąd administracyjny w Bańskiej Bystrzycy orzekł, że lokalne zarządzenie określające nazwę ulicy narusza ustawę o samorządzie, co oznacza, że rada w Varínie musi zmienić nazwę w ciągu pół roku od uprawomocnienia się orzeczenia - pisał "Denník N". Wtorkowa decyzja rady wsi jest realizacją tego właśnie zarządzenia.

ZOBACZ TEŻ: Pamiątki po bohaterce z Auschwitz. W wierszach więźniarki dziękowały jej za życie

Ks. Jozef Tiso stał na czele Słowacji w latach 1939-45, gdy obowiązującym ustrojem był tam klerykalny faszyzm, a Słowacja pozostawała państwem-satelitą nazistowskich Niemiec. Tiso był współodpowiedzialny za wywózkę kilkudziesięciu tysięcy słowackich Żydów do obozów koncentracyjnych. Głosił poglądy antysemickie, twierdził, że Żydzi są "odwiecznym wrogiem narodu słowackiego".

Za jego rządów we wrześniu 1939 roku Słowacja przeprowadziła agresję na Polskę. Słowacy wkroczyli do Zakopanego i Nowego Targu, rozpoczynając okupację polskiego Spisza i Orawy. Tiso został aresztowany w 1945 roku i skazany za zbrodnie wojenne. Dwa lata później został powieszony przez czechosłowackie władze.

ZOBACZ TEŻ: Przeżyli Holokaust, teraz apelują: nie mogliśmy ich wtedy powstrzymać, ale wy dziś możecie