Światowi przywódcy o śmierci Michaiła Gorbaczowa

We wtorek rosyjskie media, na które powołała się agencja Reutera, poinformowały o śmierci w wieku 91 lat Michaiła Gorbaczowa. Gorbaczow w 1985 roku został sekretarzem generalnym Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego (KPZR). Był też pierwszym i jedynym prezydentem ZSRR. Z jego inicjatywy rozpoczęła się trwająca w latach 1985-1991 próba wielostronnych reform w państwie znana jako "pieriestrojka" - przebudowa.

"Jako przywódca ZSRR współpracował z prezydentem (USA) Ronaldem Reaganem w celu zredukowania arsenałów nuklearnych naszych dwóch krajów, ku uldze ludzi na całym świecie, którzy modlili się o zakończenie wyścigu zbrojeń. Po dziesięcioleciach brutalnych represji politycznych przyjął demokratyczne reformy" - napisał prezydent USA Joe Biden w oświadczeniu.

Jego zdaniem działania Michaiła Gorbaczowa były typowe dla "rzadkiego przywódcy", lidera z wystarczającą "wyobraźnią, by zobaczyć, że inna przyszłość jest możliwa, i odwagą, by zaryzykować całą swoją karierę, aby ją osiągnąć".

"W rezultacie świat był bezpieczniejszy. I było więcej wolności dla milionów ludzi" - dodał Biden i podkreślił, że "traktował głasnost i pierestrojkę nie jako zwykłe slogany, ale jako drogę naprzód dla narodu Związku Radzieckiego po wielu latach izolacji".

"Przykro jest mi słyszeć o śmierci Gorbaczowa. Zawsze podziwiałem odwagę i uczciwość, jaką wykazał, doprowadzając zimną wojnę do pokojowego zakończenia" - napisał ustępujący z funkcji brytyjskiego premiera Boris Johnson.

"W dobie agresji Putina na Ukrainę wspomnienie jego niestrudzonego zaangażowania w otwarcie sowieckiego społeczeństwa pozostaje przykładem dla nas wszystkich" - podkreślił brytyjski premier.

Sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres wyraził swój "głęboki smutek" po śmierci Michaiła Gorbaczowa. Stwierdził, że oddaje hołd "wyjątkowemu mężowi stanu, który zmienił bieg historii".

"Zrobił więcej niż ktokolwiek inny, aby pokojowo doprowadzić do końca zimnej wojny" - napisał Guterres w komunikacie prasowym i dodał, że "świat stracił wielkiego przywódcę, oddanego multilateralizmowi i niestrudzonego obrońcę pokoju".

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen napisała na Twitterze, że Gorbaczow był ostatnim przywódcą Związku Radzieckiego, który "odegrał kluczową rolę w zakończeniu zimnej wojny i obaleniu żelaznej kurtyny".

"Utorował drogę do wolnej Europy. To dziedzictwo, którego nie zapomnimy" - oświadczyła von der Leyen.

Szef Rady Europejskiej Michel złożył kondolencje "rodzinie, przyjaciołom i narodowi rosyjskiemu". Zapewnił, że Europa pamięta spuściznę Gorbaczowa - "człowieka, który poświęcił swoje życie służbie publicznej z głębokim zaangażowaniem na rzecz pokoju i wolności".

Szef unijnej dyplomacji Josep Borrell ocenił, że reformy ostatniego przywódcy ZSRS przyniosły "powiew wolności" do bloku sowieckiego. "Pomógł zakończyć zimną wojnę i fundamentalnie zmienić globalne bezpieczeństwo, zapoczątkowując erę wzajemnie korzystnej współpracy. Erę, która minęła i jest pilnie potrzebna ponownie" - zadeklarował.

Prezydent Francji Emmanuel Macron w tweecie przywołał pamięć o "człowieku pokoju, którego wybory otworzyły Rosjanom drogę do wolności".

"Jego zaangażowanie na rzecz pokoju w Europie zmieniło naszą wspólną historię" - napisał Macron.

Zmarłego przywódcę Związku Radzieckiego wspomniał także sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg.

"Historyczne reformy Michaiła Gorbaczowa doprowadziły do rozpadu Związku Sowieckiego, pomogły zakończyć zimną wojnę i otworzyły możliwość partnerstwa między Rosją i NATO" - napisał na Twitterze Stoltenberg. "Jego wizja lepszego świata pozostaje przykładem" - dodał.

Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow powiedział, że rosyjski prezydent Władimir Putin "wyraża głębokie współczucie" najbliższym Gorbaczowa. - Putin skieruje telegram kondolencyjny do rodziny Gorbaczowa - dodał Pieskow.