Wenezuelska opozycjonistka Maria Corina Machado, która żyje w swym własnym kraju w ukryciu, uda się w przyszłym tygodniu do Oslo, by odebrać Pokojową Nagrodę Nobla - powiedział agencji prasowej AFP dyrektor Norweskiego Instytutu Noblowskiego.
- Kontaktowałem się tej nocy z panią Machado i potwierdza ona, że będzie w Oslo na uroczystości wręczenia Nagrody - przekazał dyrektor Kristian Berg Harpviken. - Biorąc pod uwagę sytuację w sferze bezpieczeństwa, nie możemy powiedzieć nic więcej ani o terminie, ani o sposobie jej przyjazdu - dodał.
Nagroda Nobla i napięcia na linii USA-Wenezuela
Norweski Komitet Noblowski ogłosił 10 października, że laureatką Pokojowej Nagrody Nobla za 2025 rok została Maria Corina Machado "za swą niestrudzoną działalność w obronie demokratycznych praw narodu wenezuelskiego oraz walkę ludu Wenezueli o sprawiedliwe i pokojowe przeobrażenia w celu przejścia od dyktatury do demokracji".
Jak argumentowano w uzasadnieniu przyznania nagrody, jest to "kobieta, która podtrzymuje płomień demokracji w obliczu narastającej ciemności" oraz "uosabia nadzieję na inną przyszłość, w której podstawowe prawa obywateli są chronione, a ich głosy są słyszane". Komitet Noblowski nazwał ją "jednym z najbardziej niezwykłych przykładów odwagi cywilnej w Ameryce Łacińskiej w ostatnich czasach".
Donald Trump niedługo po ogłoszeniu tej decyzji poinformował, że rozmawiał przez telefon z laureatką. - Zadzwoniła do mnie i powiedziała: "Przyjmuję to na cześć pana, bo pan naprawdę na to zasłużył". To bardzo miłe. Nie powiedziałem, żeby mi oddała nagrodę, ale sądzę, że mogła. Była bardzo miła - opowiadał prezydent USA.
Kilka dni później wenezuelskie władze poinformowały, że zamykają swoją ambasadę w Norwegii, a otworzą nowe w Burkinie Faso i Zimbabwe. Agencja prasowa Reuters zwróciła uwagę, że to kraje bardziej zbliżone do Rosji.
W ostatnich tygodniach napięcia między USA i Wenezuelą rosną, gdyż Biały Dom oskarża reżim Nicolasa Maduro o związki z przemytnikami narkotyków. Kilka dni temu Reuters poinformował o szczegółach rozmowy telefonicznej amerykańskiego prezydenta z wenezuelskim dyktatorem, do której doszło 21 listopada. Donald Trump powiedział Nicolasowi Maduro, że ma on tydzień na ucieczkę z kraju wraz z rodziną, odmawiając jednak amnestii dla niego i jego ludzi - twierdzi agencja. W dniu wygaśnięcia rzekomego terminu, 28 listopada, Trump ogłosił zamknięcie przestrzeni powietrznej nad Wenezuelą.
Kim jest Maria Corina Machado
Machado ma 58 lat, urodziła się w Caracas i z zawodu jest inżynierem przemysłowym. Obecnie jest liderką demokratycznej opozycji w Wenezueli. W 2023 roku zdobyła ponad 90 proc. głosów w prawyborach bloku opozycyjnego i według sondaży pokonałaby Nicolasa Maduro w uczciwych wyborach. Głosowanie było zaplanowane na lato 2024 roku. Wenezuelskie sądy nałożyły na nią jednak zakaz sprawowania funkcji publicznych. Ostatecznie w wyborach prezydenckich pod koniec lipca jako kandydat opozycji wystartował Edmundo Gonzalez Urrutia i - według Machado oraz jej współpracowników - zdecydowanie wygrał głosowanie. Według oficjalnych wyników zwyciężył jednak Maduro, choć nie przedstawiono na to żadnych dowodów.
Machado jest założycielką organizacji pozarządowej Súmate, w ramach której - jak podkreślił Komitet Noblowski - "już ponad 20 lat temu opowiedziała się za wolnymi i uczciwymi wyborami". Od tego czasu przez lata działała na rzecz wolności narodu wenezuelskiego - podkreślono.
W zeszłym roku Machado zmuszona została żyć w ukryciu z powodu represji politycznych. Mimo poważnego zagrożenia zdrowia i życia nie wyjechała jednak ze swojego kraju, co nazwano "wyborem, który zainspirował miliony ludzi". Reuters przypomina, że pojawiła się publicznie podczas styczniowego protestu przed inauguracją prezydentury Maduro i została wtedy na krótko zatrzymana.
Machado ma już na swoim koncie dwie inne prestiżowe nagrody: imienia Vaclava Havla i Andrieja Sacharowa. Obie otrzymała w ubiegłym roku. Ponadto w 2019 roku otrzymała Nagrodę Wolności przyznawaną przez Międzynarodówkę Liberalną (LI), organizację skupiającą partie o profilu liberalnym.
58-letnia Machado jest pierwszą laureatką Pokojowej Nagrody Nobla pochodzącą z Wenezueli. Według Komitetu Noblowskiego spełniła wszystkie kryteria określone w testamencie Alfreda Nobla dotyczące wyboru laureata: zjednoczyła opozycję w swoim kraju, nigdy nie zawahała się w sprzeciwie wobec militaryzacji społeczeństwa wenezuelskiego i niezmiennie popierała pokojowe przejście do demokracji.
Autorka/Autor: fil/ToL
Źródło: PAP, tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: PAP/EPA