Papież Franciszek jest pierwszym następcą św. Piotra spoza Europy od 1272 lat. Dotychczas ostatnim biskupem Rzymu nie-Europejczykiem był Syryjczyk Grzegorz III, którego pontyfikat trwał od 731 do 741 r.
Wśród 265 dotychczasowych papieży jedenastu z nich nie było mieszkańcami Europy. Trzech urodziło się w Ziemi Świętej.
Pierwszy papież Szymon Piotr pochodził z Galilei. Swój żywot skończył w Rzymie śmiercią męczeńską w około 64 r. Zginął męczeńsko na krzyżu głową w dół (na własną prośbę), ponieważ mówił, iż nie jest godzien umrzeć jak Chrystus.
Senator Marcellus, wierny uczeń Piotra, zdjął go z krzyża i pochował we własnym grobowcu. Później na tym miejscu postawiono kościół. Dziś, według legendy, w tym miejscu stoi Bazylika św. Piotra.
Drugim nie-Europejczykiem był św. Ewaryst urodzony w Betlejem. Papieżem był w latach około 101-109. Zdaniem ekspertów to on podzielił Rzym na siedem diakoni i 25 "tytułów" – odpowiedniki parafii – i dał podwaliny pod Kolegium Kardynałów.
Teodor I stojący na czele Kościoła Katolickiego w latach 642-649 był Grekiem, ale urodził się w Jerozolimie. Podczas swojego pontyfikatu bronił doktryny katolickiej przed herezją monoteletyzmu głoszącą, że Chrystus, zarówno jako Bóg, jak i jako Człowiek, miał jedną wolę. Teodor jest uważany za dobroczyńcę ubogich oraz rzymskich kościołów.
Syryjczycy wśród papieży
Aż pięciu następców św. Piotra urodziło się w Syrii. Byli to: Anicet (pontyfikat: 155-166 r.), Jan V (685-686 r.), Syzyniusz (707 r.), Konstantyn (708-715 r.) i Grzegorz III (708-715 r).
W czasie pontyfikatu św. Aniceta do Rzymu przybył biskup Smyrny, św. Polikarp; dyskutował on z papieżem o dacie świętowania Wielkanocy. Nie uzgodnili oni jednak jednolitej wersji, gdyż papież uznał, że musi respektować zwyczaj świętowania w niedzielę.
To on zabronił duchowieństwu noszenia długich włosów. Najprawdopodobniej w czasie jego pontyfikatu wzniesiono grobowiec św. Piotra, odkryty w latach 1939-1949.
Jan V nie cieszył się dobrym zdrowiem - większość swojego pontyfikatu spędził na leczeniu. Udało mu się jednak uregulować stosunki prawne na Sardynii. W czasie, gdy tamtejszy biskup Cagliari Citonatus wyświęcił biskupa bez zgody Rzymu, papież go suspensował, a następnie na synodzie, przywrócił na dawne stanowisko.
Papież Syzyniusz, gdy został wybrany w październiku 707 roku, był już w zaawansowanym wieku i poważnie chorował na podagrę (dna moczanowa). Jego pontyfikat trwał zaledwie 20 dni i był jednym z najkrótszych w dziejach papiestwa.
Z kolei Konstantyn toczył walkę z uzurpatorem Cesarstwa Bizantyjskiego, który był zwolennikiem monoteletyzmu. Św. Grzegorz III (papież w latach 731-741) również także skonfliktowany z władzami Bizancjum. W 730 roku ogłosił synod, na którym potępił edykt bizantyjskiego cesarza Leona III, zakazujący czczenia obrazów i potępił ikonoklastów.
Papieże z Czarnego Lądu
Afrykańczykami byli natomiast Wiktor I (189-199 r.), Milcjades (311-314 r.) i Gelazjusz I (492- 496 r.).
Wiktor I, pochodzący w prowincji Imperium rzymskiego o nazwie Africa (teren obecnej Tunezji), był pierwszym papieżem mówiącym po łacinie. Jako pierwszy też nawiązał kontakty z dworem cesarskim, dzięki czemu doprowadził do uwolnienia chrześcijan skazanych na pracę w kopalni. Dążył do ustanowienia świętowania Wielkanocy w pierwszą niedzielę po 4 dniu miesiąca Nisan. Z tą ostatnią decyzją polemizował św. Ireneusz z Lyonu.
Milcjades zwalczał herezję donatystów, którzy głosili, że święcenia kapłańskie są ważne tylko w sytuacji, gdy udzielający ich szafarz żyje moralnie.
Kolejny afrykański papież, św. Galezjusz I, zasłynął z rozdzielenia władzy cesarskiej od papieskie (doktryna dwuwładzy). Zwalczał liczne popularne wówczas herezje, takie jak arianizm (negujący Trójcę Świętą), monofizytyzm (pogląd zgodnie z którym natura boska Chrystusa "wchłonęła" Jego naturę ludzką), manicheizm (gnostycką doktrynę, uważającą materię za zło) i pelagianizm (pogląd nadmiernie akcentujący ludzką wolę i umniejszający rolę Bożej łaski).
Najwięcej Włochów, jeden Polak
W sumie wśród 266 papieży ośmiu pochodziło z Bliskiego Wschodu i trzech z Afryki. Nie było jednak do tej pory żadnego z kontynentu amerykańskiego. Najwięcej papieży było z Włoch - 210, 16 Francuzów, 11 Greków, 6 Syryjczyków, 5 Niemców i jeden Polak.
Autor: zś/ja / Źródło: tvn24.pl