Enigma, słynna niemiecka maszyna do szyfrowania, stosowana w czasie II wojny światowej w łączności dowództwa z jednostkami na froncie, została wystawiona na sprzedaż w londyńskim domu aukcyjnym Bonhams. Aukcja egzemplarza odbędzie się 14 listopada.
Niemcy do końca wojny byli przekonani, że szyfrów Enigmy nie da się złamać. Po dodaniu do trzech wirników dwóch kolejnych liczba możliwych kombinacji wynosiła kilka trylionów. Tylko odpowiednio skonfigurowana maszyna odbiorcza mogła odczytać zaszyfrowane meldunki.
Enigma w rękach Brytyjczyków
Pod koniec wojny Niemcy zniszczyli kilkadziesiąt maszyn, ale kilka wpadło w ręce Brytyjczyków jako łup wojenny. Przez pewien czas po modyfikacji posługiwał się nimi izraelski wywiad.
Enigma oferowana na sprzedaż ma numer seryjny producenta - firmy Heimsoeth und Rinke na wszystkich częściach składowych. Pochodzi z 1944 r., był stosunkowo mało używany, co tłumaczy, dlaczego nigdy nie był konserwowany i nadal jest technicznie sprawny. Niektóre elementy obudowy wykonano z bakelitu, ponieważ pod koniec wojny o metal było trudno.
Bonhams wycenia urządzenie wraz z oryginalnym pudełkiem z dębowego drewna na 40-60 tysięcy funtów. Dotychczasowy rekord za tego rodzaju maszynę osiągnięty w październiku 2011 r. na aukcji Christie’s to ponad 133 tysiące funtów. W listopadzie 2010 r. Christie’s sprzedał inny egzemplarz za ponad 85 tysięcy funtów.
"Bomba kryptologiczna"
Pionierskie zasługi w złamaniu szyfrów ma trzech poznańskich matematyków pracujących w latach 30. dla polskiego kontrwywiadu wojskowego: Marian Rejewski, Henryk Zygalski i Jerzy Różycki. Opracowali oni trzy metody rozszyfrowywania tajnych meldunków Enigmy. Jedną z nich Zygalski nazwał "bombą kryptologiczną".
Wyniki swoich prac łącznie z samodzielnie skonstruowaną kopią Enigmy polska "dwójka" przekazała w lipcu 1939 r. brytyjskiemu i francuskiemu wywiadowi. Na terenie ośrodka w Bletchley Park, gdzie w czasie wojny pracowano nad złamaniem szyfrów Enigmy i odczytywano meldunki przez nią szyfrowane znajduje się pamiątkowa tablica poświęcona polskim matematykom.
Złamanie nowszych, bardziej skomplikowanych wersji Enigmy wyposażonej w pięć wirników przez ekipę matematyków z Alanem Turingiem na czele pozwalało odczytywać niemieckie meldunki w mniej niż 24 godziny.
Informacje wywiadowcze przechwycone przez supertajny ośrodek Bletchley Park, w ocenie historyków, skróciły II wojnę światową nawet o dwa lata. Do istnienia tego ośrodka Brytyjczycy przyznali się dopiero w latach 70.
Autor: kris//bgr / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: wiki (CC BY-SA 3.0) | Audrius Meskauskas