Prezydent zmienia sądownictwo

Wyrok Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który mówi o możliwości badania niezawisłości sądów przed wykonywaniem Europejskiego Nakazu Aresztowania, wskazuje na gwarancje konieczne do uniknięcia ryzyka politycznej kontroli orzeczeń - zaznaczył rzecznik Komisji Europejskiej Christian Wigand.

Prawo i Sprawiedliwość "rozmontowuje polską demokrację", a Jarosław Kaczyński "zachowuje się jak herszt gangu" - ocenił w "Faktach po Faktach" profesor Wojciech Sadurski, filozof prawa i wykładowca na Uniwersytecie w Sydney. Podkreślił, że widzi jedynie dwie ważne instytucje, które PiS mógłby jeszcze "skolonizować" - Rzecznika Praw Obywatelskich i media prywatne.

Przed Pałacem Prezydenckim w Warszawie oraz przed sądami między innymi w Bydgoszczy, Toruniu, Kielcach, Wrocławiu protestowali w czwartek wieczorem przeciwnicy zmian w sądownictwie. Krytykowali podpisanie przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacji ustaw o Sądzie Najwyższym, ustroju sądów, Krajowej Radzie Sądownictwa i o prokuraturze.

Jestem przekonany, że rozwiązania, które są zawarte w tej ustawie, są trafne i są elementem szerzej rozumianej reformy - powiedział w "Tak jest" Paweł Mucha, wiceszef kancelarii prezydenta. Prezydent Andrzej Duda w czwartek podpisał nowelizację szeregu ustaw dotyczących wymiaru sprawiedliwości, zawierającą między innymi nowe przepisy ustawy o Sądzie Najwyższym.

Zbigniew Ziobro obwieścił, że wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest bliski stanowisku polskiego rządu. Chodzi o orzeczenie, w którym Trybunał potwierdził, że sąd ekstradycyjny w Irlandii ma prawo zbadać, czy w Polsce oskarżony może liczyć na rzetelny proces. Do tej pory uznawano, że kraje UE mogą mieć pełne zaufanie do Polski. Obecnie - zgodnie z wyrokiem - mają prawo powiedzieć: sprawdzam. My sprawdziliśmy, jak tezy ministra Ziobry mają się do treści wyroku Trybunału.

Demonstracje w obronie Sądu Najwyższego w Warszawie i innych miastach. W stolicy protestujący zebrali się przed Pałacem Prezydenckim oraz Sądem Najwyższym.

W ustawie można znaleźć jeden konkretny błąd legislacyjny, który powinien zostać wychwycony na wcześniejszych etapach prac - wskazał w trakcie wtorkowego wystąpienia w Senacie Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar. Piąta nowelizacja ustaw o sądach w jednym z przepisów odsyła do artykułu, który nie istnieje. Ustawa znów będzie wymagała poprawy.

Pan się po prostu kompromituje i pan kompromituje swój klub - powiedział senatorowi PO Bogdanowi Klichowi marszałek Senatu Stanisław Karczewski, zarzucając mu, że złożył nieprawidłowy wniosek formalny podczas posiedzenia Senatu. Na słowa marszałka zareagował Jan Rulewski (PO), który zaczął głośno powtarzać: "świr, świr, świr".

Senatorowie opozycji wyrazili sprzeciw w sprawie przegłosowania w nocy z wtorku na środę, w czasie debaty w Senacie, wniosku o niezadawanie pytań Rzecznikowi Praw Obywatelskich. Wystąpienie Adama Bodnara dotyczyło nowelizacji ustaw sądowych. Jak mówił między innymi, jej przyjęcie "oznacza dalsze podporządkowanie sądownictwa politykom". Senator PO Bogdan Klich - komentując wniosek Prawa i Sprawiedliwości w sprawie RPO - stwierdził, że to "reakcja na słowa, które bolą, słowa, które uwierają senatorów PiS".

Marszałek Senatu w trakcie głosowań w sprawie nowelizacji ustaw o sądach złamał regulamin Izby - uważają senatorowie Platformy Obywatelskiej. Jak mówili po głosowaniu, Stanisław Karczewski (PiS) uniemożliwił uzasadnienie złożonych przez nich wniosków, między innymi o odrzucenie noweli w całości. Bogdan Klich (PO) zapowiedział zaskarżenie tej sprawy do sądu.

Senat poparł bez poprawek przygotowaną przez PiS nowelizację ustaw o Sądzie Najwyższym, ustroju sądów, Krajowej Radzie Sądownictwa i o prokuraturze. Chodzi między innymi o zmiany procedur wyboru pierwszego prezesa Sądu Najwyższego i kwestie obsady stanowisk w tym sądzie. Teraz ustawa trafi do podpisu prezydenta.

Pierwsza prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Gersdorf wydała we wtorek oświadczenie, w którym dziękuje wszystkim, którzy podejmują działania "zmierzające do obrony konstytucyjnych pryncypiów". "Wasza postawa jest ważna i budzi szacunek nie tylko mój i sędziów, ale całego demokratycznego świata" - podkreśliła w dokumencie.

Nowelizacja ustaw o Sądzie Najwyższym, ustroju sądów, Krajowej Radzie Sądownictwa i o prokuraturze po raz kolejny wywołała protesty w całej Polsce. Protestujący w Poznaniu przynieśli flagi Polski i Unii Europejskiej. Budynek sądu otoczyli "łańcuchem światła". W poniedziałek senacka komisja przyjęła bez poprawek nowelizację tych ustaw. Zrobiła to mimo krytycznej opinii w tej sprawie przygotowanej przez prawników z Biura Legislacyjnego Senatu.

W obecnym stanie nie jest możliwy wybór nowego pierwszego prezesa Sądu Najwyższego - wynika z analizy przepisów potwierdzonej przez eksperta konstytucjonalistę. Nie ma komu zwołać Zgromadzenia Ogólnego sędziów SN. A jeżeli zwoła je w przyszłości ktoś z nowo powołanych sędziów, będą kłopoty z kworum.

Kandydowanie do Sądu Najwyższego jest działaniem bezpośrednio wspierającym łamanie konstytucji - stwierdził w przyjętym stanowisku zarząd Stowarzyszenia Sędziów "Themis", pisząc o "niekonstytucyjnym i brutalnym przejęciu SN przez większość polityczną". Stowarzyszenie wezwało prawników do "powstrzymania się od uczestnictwa w tych procedurach".

Jeżeli okaże się, że sędziowie Sądu Najwyższego nie wybiorą kandydatów na pierwszego prezesa spośród siebie, a dokonają tego politycy, będzie to oznaczało, że zapisane w ustawie procedury "są po to, żebyśmy sobie poczytali" - mówił w "Wstajesz i wiesz" w TVN24 adwokat, dr Łukasz Chojniak z Uniwersytetu Warszawskiego. Odniósł się w ten sposób do doniesień medialnych, według których Małgorzata Manowska miałaby zostać pierwszym prezesem Sądu Najwyższego. Ministerstwo Sprawiedliwości zdementowało te informacje.

Przejęcie Sądu Najwyższego pozwoli Prawu i Sprawiedliwości "rządzić tak długo jak chce" - ocenił Marek Migalski w "Faktach po Faktach". Zdaniem Roberta Kwiatkowskiego PiS "przekroczyło granice, które wydawały się nie do przekroczenia".

Małgorzata Manowska to znakomity fachowiec, stanowisko sędziego Sądu Najwyższego należy jej się jak mało komu. Jeśli zgłosi swoją kandydaturę, byłaby również dobrym pierwszym prezesem Sądu Najwyższego - przekonywał w niedzielę wiceminister sprawiedliwości Łukasz Piebiak.