Prezydent zmienia sądownictwo

Prezydent Andrzej Duda powołał sędziów do Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. Na liście znajduje się 10 nazwisk.

Premier nie jest osobą prywatną, jest premierem przez cały czas swojego urzędowania i wtedy, kiedy jedzie do I prezes Sądu Najwyższego i odwiedza ją w jej gabinecie, to de facto uznaje jej rządy - mówił w "Faktach po Faktach" w TVN24 Cezary Tomczyk (PO). - Pani była I prezes Sądu Najwyższego przeszła w stan spoczynku, tym samym nie może pełnić funkcji I prezes Sądu Najwyższego - odpowiadał mu Marcin Horała (PiS), dodając, iż "to nie powoduje, że premier nie może z panią byłą prezes spotkać się i porozmawiać".

Sąd Najwyższy wystosował do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) trzy kolejne pytania prejudycjalne. I znów dotyczą, między innymi niezależności sędziów Sądu Najwyższego. Wniósł też o zastosowanie w tej sprawie trybu przyspieszonego.

Mimo nieoficjalnych zapowiedzi Komisja Europejska nie podjęła w środę decyzji w sprawie Polski. Wg nieoficjalnych zapowiedzi miała ogłosić czy skieruje przeciwko naszemu krajowi skargę do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w związku z przepisami dotyczącymi Sądu Najwyższego.

Premier Mateusz Morawiecki spotkał się w środę z prezes Małgorzatą Gersdorf - przekazał rzecznik Sądu Najwyższego Michał Laskowski. Nie chciał mówić o szczegółach trwającego około pół godziny spotkania, które odbyło się w siedzibie SN.

Dziesięciu dziekanów wydziałów prawa uczelni publicznych napisało list otwarty, w którym skrytykowali zmiany w sądownictwie forsowane przez Prawo i Sprawiedliwość. Wskazali na "brak poszanowania zasad państwa prawnego i wartości leżących u podstaw demokratycznego porządku prawnego" ze strony rządzących.

Sędzia, który czułby się lojalny wobec ugrupowania partyjnego, nie powinien w ogóle być sędzią - ocenił w "Rozmowie Piaseckiego" prezydencki minister Paweł Mucha. Wskazywał, że sędziowie powinni być "apolityczni i wolni od wszystkich nacisków".

Sędziowie mają wybór. Jeśli chcą być politykami, to powinni zawiesić togę w szafie i wystartować w wyborach - powiedział w dogrywce "Rozmowy Piaseckiego" wiceszef kancelarii prezydenta Paweł Mucha. Ocenił także decyzję Europejskiej Sieci Rad Sądownictwa o zawieszeniu polskiej KRS w prawach członka.

"Same protesty i apele, jakkolwiek ważne, nie wpłyną na opinie znacznej części polskiego społeczeństwa" - napisała pierwsza prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Gersdorf. W liście do prezesów Sędziowskich Stowarzyszeń Państw Nordyckich zaapelowała o pomoc w zorganizowaniu "ogólnoeuropejskiej debaty na temat praworządności".

39 kandydatów do Sądu Najwyższego, wyłonionych pod koniec sierpnia przez nową Krajową Radę Sądownictwa czeka na decyzję prezydenta o powołaniu - bądź nie - na stanowiska sędziów najważniejszego polskiego sądu. Do tego trzeba doliczyć jeszcze ośmiu prawników, wybranych i przedstawionych prezydentowi do powołania przez poprzedni skład Krajowej Rady Sądownictwa.

Nie jest tak, że to jest organizacja, która ma decydujący czy wiążący głos w sprawach sądownictwa - ocenił w "Faktach po Faktach", były rzecznik resortu sprawiedliwości Sebastian Kaleta, odnosząc się do decyzji Europejskiej Sieci Rad Sądownictwa o zawieszeniu polskiej Krajowej Rady Sądownictwa. - To jest kolejny krok wyprowadzania Polski z rodziny demokratycznych państw - stwierdził były minister sprawiedliwości Borys Budka. - Doprowadziliście do sytuacji, za którą my, Polacy, musimy się wstydzić - mówił poseł PO.

Należy chuchać i dmuchać na tę niezależność sędziowską, ale także na odwagę. Dlatego, że z przysięgą wiążą się obowiązki, odwaga, żeby stanąć w obronie tej swojej niezależności. Mnie to niesłychanie imponuje, bardzo dziękuję tym sędziom, którzy mimo szykan potrafią się postawić i potrafią działać niezależnie - podkreślił w "Faktach po Faktach" Zbigniew Janas, opozycjonista z czasów PRL.

W Ministerstwie Sprawiedliwości powstał zespół doradczy do spraw etyki i postępowań dyscyplinarnych sędziów. Będzie nim kierował wiceminister sprawiedliwości Łukasz Piebiak.

Jeden z sędziów, który nie dostał rekomendacji nowej Krajowej Rady Sądownictwa do Sądu Najwyższego złożył wniosek do Naczelnego Sądu Administracyjnego o zabezpieczenie postępowania w sprawie procedury wyboru nowych sędziów SN.

Prokurator generalny Zbigniew Ziobro skierował do Sądu Najwyższego swoją pierwszą skargę nadzwyczajną. Dotyczy ona sprawy spadkowej. Nie wiadomo, kiedy skarga zostanie rozpatrzona, bo - jak zaznaczyła pierwsza prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Gersdorf - właściwa izba SN nie ma w tej chwili "ani jednego sędziego, ani prezesa".

10 spraw spadło z wokandy, bo nie będą ich rozstrzygać sędziowie, którzy otrzymali wczoraj zawiadomienie o tym, że przeszli w stan spoczynku - poinformowała w piątek Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Gersdorf. Chodzi o siedmiu sędziów SN, którzy w czwartek odebrali listy od prezydenta Andrzeja Dudy z decyzją w sprawie ich dalszego orzekania.

Zmiany w prawie i zachowanie władz wobec sędziów Sądu Najwyższego to droga ku wykluczeniu Polski z grona państw praworządnych - ostrzegali przedstawiciele środowiska prawniczego przed siedzibą Sądu Najwyższego. - Prezydent, dokonując tych aktów w odniesieniu do siedmiu sędziów Sądu Najwyższego, był świadom, że toczy się procedura prejudycjalna przed Trybunałem Sprawiedliwości UE - mówił Michał Wawrykiewicz z inicjatywy Wolne Sądy. Dlatego, jak argumentował, "takie akty urzędowe prezydenta są dotknięte bezskutecznością, nie mają mocy prawnej".

Jedenastu z siedemnastu sędziów nowej Krajowej Rady Sądownictwa to ludzie zawdzięczający awans ministrowi sprawiedliwości Zbigniewowi Ziobrze. A niektórzy o ten awans długo i bezskutecznie zabiegali między innymi z powodu dyscyplinarki na koncie albo niskiej oceny ich pracy w sądzie powszechnym. Materiał magazynu "Czarno na białym".