Napięcie USA - Iran

Premier Iraku Adel Abdul Mahdi zwrócił się do Departamentu Stanu USA z wnioskiem o opracowanie mapy drogowej, dotyczącej wycofania amerykańskich wojsk z Iraku - podała piątek w oświadczeniu służba prasowa irackiego szefa rządu. Jak napisano w oświadczeniu, iracki premier poprosił amerykańskiego sekretarza stanu Mike'a Pompeo o "wysłanie do Iraku przedstawicieli USA w celu przygotowania mechanizmu realizacji rezolucji irackiego parlamentu".

Sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg ocenił w piątek, że istnieje duże prawdopodobieństwo, iż obrona przeciwlotnicza Iranu zestrzeliła samolot ukraińskich linii lotniczych, który rozbił się w środę w pobliżu Teheranu. Ocenił też, że w ciągu ostatnich 48 godzin obserwujemy pewne zmniejszenie napięcia na Bliskim Wschodzie.

Generał Kasem Sulejmani przybył na lotnisko w syryjskim Damaszku samochodem z przyciemnianymi szybami. Limuzyna zaparkowała przy niewielkim samolocie pasażerskim Airbus A320 linii Cham Wings Airlines, który tego wieczora leciał do Bagdadu. Powołując się na źródła w Iraku i Syrii, agencja Reutera odtworzyła ostatnie chwile życia irańskiego dowódcy, którego śmierć doprowadziła do największego od lat wzrostu napięcia na Bliskim Wschodzie.

Jeśli Iran będzie nadal naruszał porozumienie nuklearne ze światowymi mocarstwami z 2015 roku, to w krótkim czasie może mieć broń nuklearną - ocenił w piątek minister spraw zagranicznych Francji Jean-Yves Le Drian. Minister poinformował, że Francja jest gotowa uczestniczyć w śledztwie katastrofy samolotu ukraińskich linii lotniczych w Teheranie.

To są dosłownie sekundy i trzeba w krótkim czasie podjąć decyzję. Oni chcą, żebym dzwonił do Kongresu, a może nawet tam poszedł - tak Donald Trump na wiecu w Ohio komentował uchwałę przyjętą przez Izbę Reprezentantów. Według tego dokumentu, prezydent USA miałby obowiązek uzyskiwania każdorazowej zgody Kongresu na podejmowanie działań militarnych wobec Iranu. Wcześniej Biały Dom nazwał uchwałę "nieprzemyślaną".

Prezydent USA Donald Trump poinformował w czwartek, że - zgodnie z zapowiedziami - nałożył kolejne sankcje na Teheran w związku z irańskim atakiem rakietowym na bazy w Iraku, w których stacjonuje amerykańskie wojsko. Nie podał jednak szczegółów.

Bezpośrednie zaangażowanie rządu USA w kontakt z irańską opozycją może okazać się przeciwskuteczne z punktu widzenia celu amerykańskiej polityki, czyli szukania kompleksowego porozumienia z władzami w Teheranie - miał napisać sekretarz stanu USA Mike Pompeo w depeszy dyplomatycznej, którą w czwartek cytują amerykańskie media. Według mediów, Pompeo wezwał amerykańskich dyplomatów do ograniczenia kontaktów z irańskimi grupami opozycyjnymi.

Między atakiem rakietowym Iranu na irackie bazy, w których stacjonują Amerykanie, a oświadczeniem prezydenta USA minęło kilkanaście godzin. Kulisy tego, co działo się w tym czasie za zamkniętymi drzwiami pokoju dowodzenia w podziemiach Białego Domu ujawniła w czwartek stacja CNN, powołując się na rozmowy z "dziesiątkami" osób, które w jakimś stopniu uczestniczyły w tych wydarzeniach.

Wielka Brytania popiera rozwiązanie kryzysu drogą dyplomatyczną i przyjęła z zadowoleniem wezwanie prezydenta USA Donalda Trumpa do jego poszukiwania - powiedział po spotkaniu z amerykańskim sekretarzem stanu Mikiem Pompeo szef brytyjskiej dyplomacji Dominic Raab. - Oczywiście to wymaga także, by rząd Iranu był skłonny i zobowiązał się to takiego rozwiązania - dodał.

Jeden z dowódców Gwardii Rewolucyjnej Iranu Abdollah Aragi zapowiedział kolejny rozdział "zemsty" na Stanach Zjednoczonych po zabiciu generała Kasema Sulejmaniego. W środę nad ranem z terytorium Iranu wystrzelono rakiety, które uderzyły w dwie irackie bazy wykorzystywane przez amerykańskich żołnierzy.

Ukraińscy śledczy chcą szukać odłamków rosyjskiego pocisku na miejscu katastrofy boeinga 737 linii lotniczych UIA - oświadczył sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy Ołeksij Daniłow. Samolot rozbił się w środę rano w Teheranie. Śmierć poniosło 176 osób - wszystkie obecne na pokładzie.

Załoga samolotu ukraińskich linii UIA próbowała zawrócić maszynę na lotnisko w Teheranie - ma wynikać ze wstępnego raportu irańskich śledczych, na który powołała się w czwartek agencja Associated Press. Według agencji Reutera maszyna miała zapalić się w czasie lotu. Boeing rozbił się w środę, wkrótce po starcie z portu lotniczego w stolicy Iranu. Zginęło 176 osób.

Członkowie niższej izby Kongresu zagłosują w czwartek nad rezolucją, która przewiduje ograniczenie ewentualnych posunięć militarnych Donalda Trumpa wobec Iranu - przekazała spikerka Izby Reprezentantów Nancy Pelosi. Wyraziła też zaniepokojenie faktem, że strategia i decyzje podejmowane przez administrację prezydenta USA nie były konsultowane z deputowanymi.

"Apeluję do wszystkich irackich frakcji o rozwagę, cierpliwość, niepodejmowanie zbrojnych działań i uciszenie ekstremistycznych głosów" - oświadczył w środę wpływowy szyicki duchowny Muktada as-Sadr, cytowany przez agencję Reutera. Według niego po "retoryce deeskalacji" ze strony USA i Iranu kryzys, w jakim znalazł się Irak w ostatnim czasie, został zakończony.

Wszystkie nasze wojskowe działania były proporcjonalne do zabicia Kasema Sulejmaniego. One zostały zakończone - oświadczył w środę w Nowym Jorku ambasador Iranu przy ONZ Madżid Tacht Rawanczi. Podkreślił, że Iran zemścił się za śmierć generała Sulejmaniego i nie zamierza podejmować nowych działań wojskowych, jeśli nie będzie agresji ze strony Stanów Zjednoczonych.

Wiceprezydent USA Mike Pence poinformował w środę w wywiadzie dla stacji CBS News, że Stany Zjednoczone otrzymały informacje wywiadowcze, z których wynika, że Iran poprosił sojusznicze milicje, by nie atakowały amerykańskich celów.

Według mojej orientacji nie ma żadnych newralgicznych informacji, które byłyby niedostępne dla kogoś, kto wejdzie na międzynarodowe źródła analityczne i zacznie sobie spokojnie czytać - powiedział w "Faktach po Faktach" doradca prezydenta profesor Andrzej Zybertowicz. Odniósł się w ten sposób do apelu opozycji do prezydenta o zwołanie posiedzenia Rady Bezpieczeństwa Narodowego w sprawie wydarzeń na Bliskim Wschodzie.

Jak przekazał w środę generał dywizji Tomasz Piotrowski, "nie jest w tej chwili rozważana ewakuacja żołnierzy" polskich z Iraku. Polski Kontyngent Wojskowy zajmuje się tam szkoleniem irackich żołnierzy w obsłudze i naprawach poradzieckiego sprzętu i uzbrojenia oraz doradztwem siłom irackim i jordańskim zwalczającym tzw. Państwo Islamskie.