100. rocznica zakończenia I wojny światowej

Kim Kardashian i jej mąż Kanye West przylecieli do Armenii, by kilka tygodni przed obchodami 100. rocznicy ludobójstwa uczcić pamięć półtora miliona wymordowanych przez Turków Ormian. Kardashian - jedna z najbardziej rozpoznawalnych osób w świecie show-biznesu i absolutna gwiazda za oceanem - została zaproszona do kraju przez władze w Erywaniu.

100 lat temu, 6 sierpnia 1914 r., z krakowskich Oleandrów w kierunku Królestwa Polskiego wyruszyła I Kompania Kadrowa. W przemówieniu do jej żołnierzy Józef Piłsudski mówił: "Wszyscy, co tu jesteście zebrani, jesteście żołnierzami polskimi.(...) Jedynym waszym znakiem jest odtąd orzeł biały".

W poniedziałek wieczorem Wielka Brytania na godzinę pogrążyła się symbolicznie w ciemnościach w hołdzie ofiarom pierwszej wojny światowej. Od godz. 22 lokalnego czasu wygaszone zostały m.in. budynki parlamentu w Londynie, Tower Bridge i katedra św. Pawła.

1 sierpnia 1914 r. , niewiele ponad miesiąc po zamachu na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda i wybuchu I wojny światowej, Niemcy wypowiedziały wojnę Rosji, a następnego dnia zajęli Kalisz. Miasto szybko opuściły rosyjskie władze a jego mieszkańcy, licząc na odmianę losu, życzliwie przyjęli nowych zaborców. Nikt nie przypuszczał, że za kilkanaście dni miasto zostanie niemal doszczętnie zniszczone.

Nauki płynące z pierwszej wojny światowej przypominają, do czego prowadzi agresja, egoizm i wygórowane ambicje na arenie światowej - oświadczył prezydent Rosji Władimir Putin na ceremonii odsłonięcia w Moskwie pomnika Bohaterów Pierwszej Wojny.

Wielka wojna w latach 1914-18 pochłonęła życie niemal dziesięciu milionów żołnierzy. Kolejne 20 milionów zostało rannych. Ta hekatomba była wynikiem zderzenia myślenia dowódców rodem z XIX wieku z efektami rewolucji przemysłowej i techniką XX wieku. Nowe narzędzia zabijania odmieniły sposób prowadzenia wojen.

- Tuż po zamachu w Sarajewie, przywiązywano do tego wydarzenia małą wagę. Uważano, że może się z tego zrodzić co najwyżej konflikt lokalny - mówi historyk prof. Urszula Oettingen z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach.

28 lipca 1914 r. Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii, co było konsekwencją dokonanego miesiąc wcześniej w Sarajewie zamachu na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda. Wojna szybko przerodziła się światowy konflikt, który pochłonął życie prawie 10 mln żołnierzy.

Arcyksiążę austriacki Ferdynand nie miał odegrać większego znaczenia w historii. Miał być jednym z wielu członków znakomitej dynastii Habsburgów, który dożyje późnej starości w otoczeniu gromadki wnucząt. Przypadek chciał jednak inaczej. Takich przypadków i dziwnych zbiegów okoliczności było w życiu arcyksięcia całe mnóstwo. Opowieść o Franciszku Ferdynandzie to historia człowieka, który za wszelką cenę, chcąc uniknąć wojny, posłużył jako pretekst do niej.

- Europa staje się powoli takim zacisznym i coraz starszym regionem świata, w którym nie ma wielkich armii, ani determinacji po stronie narodów, żeby się bić - ocenił w programie "Tu Europa" Wawrzyniec Smoczyński, szef działu zagranicznego tygodnika "Polityka". Jak dodał, znaczenie Starego Kontynentu w geopolitycznej układance jest dzisiaj o wiele mniejsze niż w czasach, gdy wybuchały dwie wojny światowe.

W Polsce na I wojnę światową patrzymy zupełnie inaczej niż społeczeństwa większości państw europejskich i pozaeuropejskich, takich jak: Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Rosja, czy nawet Stany Zjednoczone. Dla nas to wojna zwycięska, dla innych narodów - wielka katastrofa. Rzut oka na mapę Starego Kontynentu z 28 czerwca 1914 r. - sprzed równo stu lat - pokazuje, że Polakom udało wykorzystać się kataklizm globalnego konfliktu tak, że na mapę wróciło państwo polskie.