Po raz czwarty wręczono Medale Wolności Słowa. W czasie gali wyróżniono laureatów w trzech kategoriach: Media, Instytucja i Obywatel/Obywatelka. W pierwszej z nich medal otrzymała Karolina Lewicka z Tok FM, w drugiej odznaczono stowarzyszenie Pro Loquela Silesiana, zaś w trzeciej - Anja Rubik.
Medale po raz czwarty zostały wręczone podczas uroczystej gali w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku. Podczas wydarzenia wystąpili: Ania Karwan, Monika Kuszyńska, Natalia Niemen, Mietek Szcześniak, Mateusz Ziółko z towarzyszeniem Tarkowski Orkiestra. Adam Nowak wykonał prapremierę piosenki powstałej do słów wiersza Jacka Kaczmarskiego "Diagnoza".
Gala Medalu Wolności Słowa była transmitowana na żywo o 20 w TVN24 oraz na Facebooku Fundacji Grand Press.
Medale Wolności Słowa 2024
- Znów wędrujemy z krajami demokratycznymi i stosunkowo bezpiecznymi. A jeszcze przed rokiem wcale nie mogliśmy być tego pewni - mówiła na początku gali Weronika Mirowska, prezeska Fundacji Grand Press.
- Dlatego wypada, by nasza tegoroczna uroczystość stała się symbolicznym podziękowaniem społeczeństwu obywatelskiemu, ludziom, którzy w minionych latach pracowali, poświęcali czas i siły, walczyli, a czasem też cierpieli, byśmy wszyscy mogli znów wędrować krajem, który w 1938 roku opisywał Krzysztof Kamil Baczyński - dodała.
Podczas piątkowego wieczoru medale zostały wręczone w trzech kategoriach: Media, Instytucja i Obywatel/Obywatelka.
W kategorii Instytucja nagrodzona została:
Pro Loquela Silesiana. Towarzystwo Kultywowania i Promowania Śląskiej Mowy - za walkę o wolność słowa wypowiadanego w języku śląskim. Za wytrwałość we wzmacnianiu śląskiej tożsamości poprzez dbanie o należną językowi śląskiemu pozycję i jego obecność w przestrzeni publicznej.
Prezes stowarzyszenia Rafał Adamus wyraził wdzięczność za otrzymane wyróżnienie. - Wiemy, że wolność słowa to nie tylko wolność tego, co chce się powiedzieć, ale też tego, jak się chce powiedzieć. Dlatego nie ma gańba godać po śląsku, nawet jak my są tu w Gdańsku - dodał. Mówił, że mimo to "kupa ludzi na Śląsku ta gańba czuje, bo przez dziesięciolecia im wmawiali, że ten, kto goda po śląsku, to musi być osoba niewykształcono, niewychowano, niekulturalno".
Nominowani byli też jeszcze:
- Fundacja Panoptykon - za cierpliwe tłumaczenie, że musimy strzec prawa do prywatności tak przed państwem i jego służbami, jak i przed big techami.
- Sieć Obywatelska Watchdog Polska - za stanie na straży prawa do informacji publicznej i za prawną edukację obywateli.
W kategorii Media medal otrzymała:
Karolina Lewicka (Tok FM) - za inteligentne, chłodne i konsekwentne zdejmowanie masek z polityków, którzy próbują ukryć prawdziwe intencje za grubym make-upem politycznej szminki. Za odważne stanie po stronie prawdy i szacunek wobec odbiorców.
Dziennikarka ze sceny podziękowała za przyznaną nagrodę. - Wydaje mi się, że jestem beneficjentką zawodu, który jest widoczny. Tym większe moje gratulacje dla tych wszystkich, którzy przez zwłaszcza ostatnich osiem lat walczyli o wolność słowa i o demokrację niejako obok swojego życia zawodowego, poświęcając swój prywatny czas i swoją życiową energię - powiedziała.
- Jednocześnie chciałabym wykorzystać tę bardzo krępującą, jak już zauważyłam na początku, dla mnie sytuację, do złożenia także podziękowań. Kapitule już podziękowałam. Chciałabym też dodać - bo państwo mogli widzieć moją drogę zawodową w ostatnich latach - bardzo dziękuję Radiu Tok FM za możliwość wzrostu i rozwoju dziennikarskiego - dodała Lewicka.
Nominowani byli też:
- Mariusz Gierszewski (Radio ZET) - za bezkompromisowe i uważne patrzenie władzy na ręce, niezależnie kto ją sprawuje. Za odpowiedzialne realizowanie misji dziennikarskiej.
- Jacek Pałasiński - za stanie na straży pryncypiów dziennikarskich i kulturę wypowiedzi. Za udowodnienie, że w internecie jest miejsce na dojrzałe dziennikarstwo - wartościowe rozmowy z intelektualistami.
W kategorii Obywatel/Obywatelka medal otrzymała:
Anja Rubik - za odważne korzystanie z wolności słowa, za co była wielokrotnie atakowana przez środowiska prawicowe. Aktywistka działająca na rzecz kobiet i walcząca o dostęp do edukacji seksualnej młodzieży w Polsce.
- Jestem naprawdę wzruszona i chciałabym podziękować całemu mojemu zespołowi Fundacji SEKSED.PL. Bez nich nie mogłabym tak prężnie działać i bez nich nie moglibyśmy pomagać tak wielu osobom na co dzień przez nasze różne programy edukacyjne, przez naszą linię antyprzemocową, nasze warsztaty - powiedziała po odebraniu wyróżnienia. - Chciałabym podkreślić, jak ważna jest edukacja seksualna, jaki ma ogromny wpływ na nasz rozwój społeczny, emocjonalny, psychiczny, fizyczny. Jest niezbędna dla naszego zdrowia i dla naszego bezpieczeństwa. Dla budowania związków, nie tylko intymnych, szacunku i zaufaniu - kontynuowała modelka i działaczka.
Według niej "prawdziwa edukacja seksualna, taka z prawdziwego zdarzenia, oczywiście dostosowana do wieku, powinna być obowiązkowym przedmiotem w każdej szkole". - Dlatego że uczy nas, jak być człowiekiem i jak w bezpieczny sposób funkcjonować w dzisiejszym świecie - dodała.
Nominowani w tej kategorii byli jeszcze:
- Danuta Wojciechowska i Jolanta Mokwińska - emerytki z Siedliska, wsi w Lubuskiem. Za walkę o demokrację i wolność słowa w swojej gminie. Zapłaciły za to zdrowiem, ale wygrały z byłym wójtem, a nowemu wręczyły koszulkę z napisem "Jawność".
- Mateusz Rybak - 17-letni mieszkaniec pogranicza polsko-białoruskiego. Za poświęcanie się pomocy ludziom w drodze. Działa sam, ale w mediach społecznościowych dzieli się swoimi doświadczeniami i wiadomościami znad granicy.
W czasie wydarzenia przyznano także Specjalny Medal Wolności Słowa od Fundacji Grand Press. Prezeska Fundacji Grand Press Weronika Mirowska oznajmiła, że "dziś nasza Fundacja chce symbolicznie podziękować wszystkim obywatelkom i obywatelom, którzy nie ustali w walce o prawa człowieka". - Przez trzy lata nasz Specjalny Medal Wolności Słowa otrzymywały osoby znane i zasłużone dla Polski. Kłaniamy im się nisko. Ale w tym roku chcemy się też pokłonić osobom równie zasłużonym, choć może trochę mniej znanym - mówiła.
- Specjalny Medal Wolności Słowa dla społeczeństwa obywatelskiego w Polsce chcę przekazać dziś na ręce jednej z osób, która dla nas wszystkich stała sama. Pani Ilona Michalak z Bydgoszczy - powiedziała.
Michalak odebrała wyróżnienie na scenie i powiedziała: - Jestem zwykłą osobą i mam zwykłe życie, chociaż ostatnio trochę mniej zwykłe. Wyszłam na ulicę sprzeciwić się bezprawiu i byłam za to prześladowana. Domagałam się tylko zwyczajnych rzeczy i, wydawałoby się, oczywistych. Domagałam się tylko, żeby władza działała zgodnie z prawem, domagałam się tylko, żeby respektowano moje prawo do wyrażania moich myśli, domagałam się tylko, żeby ludzie nie byli prześladowani za swoje poglądy.
- Domagałam się i nadal będę domagać, ponieważ kiedy władza zabrania nam mówić, to musimy krzyczeć. W przeciwnym razie będziemy niewolnikami nie władzy, ale własnego strachu. A ja nie chce żyć w strachu - dodała.
Jeszcze jedna osoba pojawiła się na scenie tego wieczoru, aby odebrać nagrodę. Była to nagroda Stowarzyszenia Autorów ZAIKS oraz Fundacji Grand Press w konkursie "Napisz piosenkę z Jackiem Kaczmarskim". Otrzymał ją Kuba Blokesz za oryginalną kompozycję, stworzoną do słów wiersza Jacka Kaczmarskiego "Diagnoza".
Medale Wolności Słowa
Laureatów wybrała tegoroczna kapituła Medalu Wolności Słowa w składzie: Krzysztof Głuchowski (dyrektor Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie), prof. Ewa Łętowska (była rzeczniczka praw obywatelskich), Weronika Mirowska (prezeska Fundacji Grand Press), Piotr Świerczek (dziennikarz TVN24) oraz Ewa Wrzosek (prokuratorka, Stowarzyszenie Prokuratorów "Lex super omnia").
Zgodnie z regulaminem wyróżnienie Medalem Wolności Słowa mogą otrzymać osoby angażujące się w działalność na rzecz dobra wspólnego, w tym między innymi: obywatelską, społeczną, kulturalną, artystyczną, naukową, dziennikarską i publicystyczną. Wydarzenie jest organizowane w trosce o promowanie mądrych słów w przestrzeni społecznej oraz wybitnych osób je głoszących, dojrzałą debatę publiczną oraz utrzymanie wolności słowa w Polsce.
Wydarzenie jest organizowane przez Fundację Grand Press w trosce o promowanie mądrych słów w przestrzeni społecznej i wybitnych osób je głoszących, dojrzałą debatę publiczną oraz utrzymanie wolności słowa w Polsce.
Laureaci Medalu Wolności Słowa
Dotychczas Laureatami Medalu Wolności Słowa zostali:
- w kategorii Media: Andrzej Poczobut, Piotr Jacoń oraz Piotr Świerczek;
- w kategorii Instytucja: Adam Bodnar, Igor Tuleya oraz Ewa Łętowska;
- w kategorii Obywatel: Agnieszka Jankowiak-Maik, Katarzyna Wappa oraz Lidia Niedźwiecka-Owsiak i Jerzy Owsiak.
Medal specjalny od Fundacji Grand Press otrzymali: Marian Turski, Wanda Traczyk-Stawska, Jacek Fedorowicz, Stanisław Tym oraz Lech Wałęsa.
Źródło: Fundacja Grand Press