Przyw贸dcy UE przyj臋li na szczycie w Brukseli pakiet 艣rodk贸w gospodarczych, kt贸ry wzmacnia wsp贸ln膮 walut臋 euro i jej stabilno艣膰 - og艂osi艂 na zako艅czenie pierwszego dnia szczytu w nocy z czwartku na pi膮tek przewodnicz膮cy Rady Europejskiej Herman Van Rompuy.
W艣r贸d przyj臋tych 艣rodk贸w jest formalna decyzja o zmianie Traktatu z Lizbony w celu powo艂ania sta艂ego antykryzysowego mechanizmu ratowania w potrzebie kraj贸w strefy euro oraz pakt na rzecz zwi臋kszenia konkurencyjno艣ci euro otwarty tak偶e dla kraj贸w spoza eurolandu, zwany "Pakt Euro Plus".
- Dlatego plus, 偶e pakt m贸wi o tym, co kraje strefy euro chc膮 zrobi膰 dodatkowo: dziel膮 wsp贸ln膮 walut臋 i chc膮 przedsi臋wzi膮膰 wysi艂ki ponad istniej膮ce zobowi膮zania i ustalenia. A ponadto dlatego, 偶e pakt jest otwarty dla innych. Ciesz臋 si臋, 偶e sze艣ciu koleg贸w og艂osi艂o, 偶e przy艂膮czy si臋 do paktu - powiedzia艂 Van Rompuy. Kraje spoza strefy euro, kt贸re zdecydowa艂y si臋 na przy艂膮czenie do Paktu to Polska, Dania, Litwa, 艁otwa, Rumunia i Bu艂garia.
Polska "plusem"
- Tym "plusem" mo偶emy by膰 my jako najwi臋kszy kraj spoza strefy euro, kt贸ry mo偶e si臋 znale藕膰 w pakcie. Chcemy te偶 opr贸cz paktu i jego otwarto艣ci, co by艂o naszym postulatem od kilku tygodni, 偶eby Rada Europejska przyj臋艂a dosy膰 mocne zapisy dotycz膮ce jednolitego rynku - powiedzia艂 podczas szczytu minister ds. europejskich Miko艂aj Dowgielewicz. Przypomnia艂, 偶e wsp贸lny rynek jako czynnik wzrostu gospodarczego b臋dzie jednym z priorytet贸w polskiej prezydencji.
- Mog臋 potwierdzi膰, 偶e wszystkie kraje, kt贸re b臋d膮 uczestniczy艂y w pakcie b臋d膮 w nich uczestniczy艂y na r贸wnych prawach - nie b臋dzie podzia艂u na dwie kategorie, czyli pe艂nych cz艂onk贸w paktu i obserwator贸w - zaznaczy艂 Dowgielewicz. Pytany o zobowi膮zania Polski w ramach paktu, odpar艂: - Przypuszczam, 偶e w kwietniu, kiedy ka偶dy kraj b臋dzie przedstawia艂 sw贸j krajowy program reform, czy program konwergencji i stabilno艣ci, b臋d膮 tam zapisane pewne zobowi膮zania.
艢cis艂a wsp贸艂praca
Pakt zak艂ada zbli偶anie narodowych polityk gospodarczych i jest pok艂osiem pomys艂贸w zaprezentowanych przez Francj臋 i Niemcy, by zacie艣ni膰 integracj臋 w ramach eurolandu poprzez silniejsze zarz膮dzanie gospodarcze. Przewiduje koordynacj臋 w wybranych dziedzinach, takich jak konkurencyjno艣膰 i klimat dla prowadzenia biznesu, innowacje, zatrudnienie, czy stabilno艣膰 finans贸w publicznych albo koordynacja podatkowa.
- Dzisiaj nast膮pi艂 prawdziwy prze艂om, osi膮gni臋ty dzi臋ki wysi艂kom ostatnich 12 miesi臋cy, by wprowadzi膰 zarz膮dzanie gospodarcze - cieszy艂 si臋 przewodnicz膮cy Komisji Europejskiej Jose Barroso.
Formalna decyzja przyw贸dc贸w o zmianie Traktatu z Lizbony otwiera drog臋 do ratyfikacji w krajach do ko艅ca 2012 roku tak, by zmieniony traktat wszed艂 w 偶ycie 1 stycznia 2013. Przyw贸dcy potwierdzili, 偶e Europejski Mechanizm Stabilizacyjny b臋dzie opiewa艂 na 700 mld euro, z czego na po偶yczki dla kraj贸w w tarapatach przeznaczone b臋dzie 500 mld euro, a reszta trzymana jako zabezpieczenie najwy偶szej oceny kredytowej AAA.
Kraje strefy euro dadz膮 w got贸wce 80 mld euro, a reszta kapita艂贸w ma by膰 uruchamiana w razie potrzeby i jako gwarancje. Kanclerz Niemiec Angela Merkel, dla kt贸rej rok 2013 b臋dzie rokiem wyborczym, wywalczy艂a roz艂o偶enie sk艂adek (niemiecka wynosi 22 mld euro) na pi臋膰 rat p艂atnych co roku, pocz膮wszy od lipca 2013 r.
Uspokoi膰 rynki
Przyw贸dcy potwierdzili, 偶e pula 艣rodk贸w na ratowanie kraj贸w strefy euro dost臋pna w obecnym, tymczasowym funduszu wzro艣nie do 440 mld euro z obecnych 250 mld euro. Stanie si臋 tak jednak dopiero od czerwca - przeciwna natychmiastowemu zwi臋kszeniu zdolno艣ci kredytowych funduszu by艂a Finlandia, gdzie trwa kampania przed przyspieszonymi wyborami parlamentarnymi, kt贸re odb臋d膮 si臋 17 kwietnia.
Zwi臋kszenie 艣rodk贸w funduszu ma na celu uspokojenie rynk贸w finansowych, by wiadomo by艂o, 偶e w razie potrzeby partnerzy s膮 w stanie pom贸c kolejnym krajom potrzebuj膮cym wsparcia. Chodzi przede wszystkim o Portugali臋, kt贸ra pogr膮偶y艂a si臋 w kryzysie politycznym po odrzuceniu w 艣rod臋 przez parlament w Lizbonie radykalnego, antykryzysowego planu, kt贸ry mia艂 doprowadzi膰 do redukcji deficytu bud偶etowego do 3 proc. PKB w 2012 r. Premier Jose Socrates poda艂 si臋 do dymisji.
Portugalia jest pod presj膮 rynk贸w: w czwartek agencja ratingowa Fitch obni偶y艂a jej ocen臋 kredytow膮 do A-, nie wykluczaj膮c dalszego obni偶enia rating贸w. Za swoje 10-letnie obligacje musi p艂aci膰 7,9 proc. Mimo to Van Rompuy zapewni艂, 偶e 偶aden plan kryzysowego wsparcia Portugalii nie by艂 na szczycie dyskutowany. A Barroso doda艂, 偶e premier Socrates gwarantowa艂, 偶e - tak偶e po nieuchronnych przyspieszonych wyborach parlamentarnych - uzgodnione z Komisj膮 Europejsk膮 zobowi膮zania co do cel贸w bud偶etowych b臋d膮 respektowane, co ma ogromne znaczenie, by po Grecji i Irlandii sytuacja Portugalii nie zagrozi艂a stabilno艣ci wsp贸lnej waluty.
殴r贸d艂o: PAP, lex.pl