Ile zarabia prezes w publicznej spółce? To tajemnica, ale ministerstwo szykuje zmianę prawa

Kiedy należy się odprawa? Blajer wyjaśnia
Kiedy należy się odprawa? Blajer wyjaśnia
TVN24 Biznes i Świat
Kiedy należy się odprawa? Blajer wyjaśniaTVN24 Biznes i Świat

Dwa tygodnie temu Mariusz Grendowicz został odwołany z funkcji prezesa Polskich Inwestycji Rozwojowych. PIR mimo, że to spółka publiczna, nie podały jaką odprawę otrzymał Grendowicz. Dlaczego? Bo to informacje poufne. Ale to wkrótce się zmieni. Ministerstwo Skarbu informuje, że zakończyło prace nad ustawą, dzięki której takie informacje będą jawne.

Zarobki szefów państwowych spółek określa tzw. ustawa kominowa. Zgodnie z nią prezesi spółek nie mogą zarobić w miesiącu więcej niż sześciokrotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw (obecnie ok. 4 tys. zł). Czyli w szef publicznej spółki może na etacie dostać maksymalnie 24 tys. zł brutto.

Można to obejść

Sposobem na obejście tej bariery są tzw. kontrakty menadżerskie. Wykorzystuje to wiele spółek należących do Skarbu Państwu.

Dzięki temu osoby zatrudnione na ich podstawie mogą mieć znacznie wyższe zarobki. Co więcej, w razie odejścia, zazwyczaj otrzymują wysokie odprawy oraz (w niektórych przypadkach) odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji. Należy pamiętać, że kontrakt menedżerski nie jest opisany w kodeksie cywilnym. Spółki Skarbu stosują je tłumacząc, że tylko wysokie pensje pozwalają państwowym firmom konkurować o najlepszych fachowców z prywatnymi firmami.

PIR czyli co?

Takie kontrakty miały też władze Polskich Inwestycji Rozwojowych - spółki celowej utworzonej do realizacji programu "Inwestycje Polskie". Został on zapowiedziany w październiku 2012 r. przez premiera Donalda Tuska podczas tzw. drugiego expose. PIR miał finansować, przez BGK, współfinansować budowę elektrowni węglowych i gazowych, gazociągów, magazynów gazu, infrastruktury drogowej, kolejowej oraz portowej.

PIR jednak rozczarował. Z szumnych zapowiedzi udało się zrealizować do tej pory niewiele, a spółka podpisała jedną umowę z Lotosem. W rezultacie dwa tygodnie temu ze stanowiska odwołany został prezes Inwestycji Mariusz Grendowicz. Czarne chmury zawisły też nad samą spółką, określoną przez Bartłomieja Sienkiewicza mianem "ch.., d... i kamieni kupy". Tygodnik "Wprost" poinformował, że ma ona zostać podzielona i czeka ją tzw. ufunduszowienie.

Ile za efekty swojej pracy dostał Mariusz Grendowicz? Nie wiadomo. Wcześniej pracował on jako wiceprezes BPH i prezes BRE Banku.

Spółka w odpowiedzi na nasze pytania odpowiada zdawkowo. - Co do warunków rozwiązania umowy z prezesem Mariuszem Grendowiczem, obowiązujący kontrakt menedżerski objęty jest klauzulą poufności a jej naruszenie, w świetle obowiązującego prawa, mogłoby się wiązać z negatywnymi konsekwencjami dla każdej ze stron tego kontraktu - mówi tvn24bis.pl rzecznik PIR Mikołaj Kunica.

Wynagrodzenia będą jawne?

Pytania o jawność pensji i odpraw kadry zarządzającej publicznych spółek zadaliśmy również Ministerstwu Skarbu Państwa. W odpowiedzi otrzymaliśmy komunikat pokrywający się z tym co napisał nam rzecznik PIR. Obie instytucje zatem zapewne konsultowały ze sobą odpowiedzi.

Ministerstwo Skarbu Państwa poinformowało nas, że kontrakt z prezesem Grendowiczem objęty jest "klauzulą poufności". "Jej naruszenie, w świetle obowiązującego prawa, mogłoby się wiązać z negatywnymi konsekwencjami dla każdej ze stron tego kontraktu. Jednocześnie pragniemy poinformować, że w nowych kontraktach, zawartych w spółkach Skarbu Państwa w okresie kadencji ministra Włodzimierza Karpińskiego, nie są przewidziane odprawy i że również w kontraktach, które będą zawierane tych świadczeń nie będzie" - informuje resort.

Walka o jawność pensji w PKP

W ostatnich dniach szerokim echem wśród opinii publicznej odbiła się wysokość odprawy nowej minister infrastruktury i rozwoju Marii Wasiak, która przez 10 lat pełniła funkcję członka zarządu spółki PKP SA.

Wasiak, odchodząc do MIR, otrzymała odprawę w wysokości 510 tys. zł brutto. Ale to wyjątkowa sytuacja, bo o odprawie dowiedzieli się dziennikarze. Po serii publikacji PKP SA wydała komunikat, w którym wyjaśniła że to dwunastokrotność pensji wynikająca z kontraktu.

Watchdog ostrzegało

Już w 2012 roku, na kwestię umów członków zarządu PKP SA uwagę zwróciło Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska. Organizacja wystąpiła do narodowego przewoźnika z wnioskiem o udostępnienie szczegółów dotyczących kontraktów osób zatrudnionych w zarządzie spółki. PKP odmówiły udzielenia takich informacji twierdząc, że treść umów jest sprawą prywatną między pracodawcą a pracownikami, co nie upoważnia spółki do ich ujawnienia.

Stowarzyszenie nie poddawało się i zaskarżyło odmowę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, który nakazał PKP SA ujawnienie wysokość kontraktów. - WSA w wyroku uznał że PKP nie może uchylać się od stosowania ustawy o dostępie do informacji publicznej, tzn. że powinien rozpatrzyć wniosek o udostępnienie umów na podstawie tejże ustawy - powiedział tvn24bis.pl Krzysztof Izdebski, ekspert Sieci Obywatelskiej Watchdog. Ale spółka zaskarżyła wyrok do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uchylił orzeczenie I instancji.

Sprawa wróciła do WSA, który ponownie stwierdził, że umowy menedżerskie mają charakter informacji publicznej. Po tym wyroku spółka złożyła skargę kasacyjną.

W imię zasad demokracji

Izdebski tłumaczy, że zarobki i odprawy osób zatrudnionych w spółkach Skarbu Państwa powinny być dostępne dla opinii publicznej ponieważ takie są zasady demokratycznego państwa.

- Przejrzystość finansów publicznych oraz prawo do wiedzy o działalności podmiotów publicznych zakłada, że wszystkie wydatki w tym wynagrodzenia pochodzące z publicznych pieniędzy są jawne. W przypadku przedsiębiorstw państwowych, ustawodawca wyraził tę zasadę wprost - podkreśla Izdebski.

Zaznacza, że informacje o wynagrodzeniu osób podlegających przepisom ustawy oraz o nagrodach rocznych, świadczeniach dodatkowych i odprawach są jawne i nie podlegają ochronie danych osobowych ani tajemnicy handlowej. - Powszechne stosowanie kontraktów menadżerskich, które są obejściem tej ustawy spowodowały, że wysokość wynagrodzenia jest dużo większa niż ta przewidziana ustawą. Nie może to jednak w żadnym stopniu uzasadniać, że dane o tym wynagrodzeniu stają się niejawne. Są to osoby pracujące na rzecz państwa i otrzymujące wynagrodzenie z pieniędzmi publicznych - dodaje.

I być może wkrótce wiele w tym temacie się zmieni. jak dowiedział się portal tvn24bis.pl Ministerstwo Skarbu Państwa zakończyło prace nad zmianą ustawy, dzięki której dowiemy ile zarabiają szefowie publicznych spółek.

"Pragniemy również zaznaczyć, że obecnie zakończyły się prace wewnątrz resortowe nad projektem założeń projektu ustawy o nadzorze i uprawnieniach Skarbu Państwa, która ma na celu m.in. zwiększenie przejrzystości zasad dotyczących wynagrodzenia prezesów zarządu poszczególnych spółek z udziałem Skarbu Państwa. Projekt założeń projektu owej ustawy zakłada wprowadzenie jawności informacji dotyczących wysokości wynagrodzenia członków rady nadzorczej oraz członków zarządu" - twierdzi resort.

To powinno być standardem

Jak mówi tvn24bis.pl Grzegorz Makowski z Fundacji Batorego ujawnienie umów wymagałoby rozwikłania pewnych komplikacji prawnych np. między przepisami kodeksu cywilnego i ustawy o dostępnie do informacji publicznej. - Ale uważam, że jawność w tym obszarze powinna być standardem. Tam gdzie zaangażowane są środki podatników, ochrona prywatności osób, które nimi zarządzają powinna być zawężona, podobnie jak to jest w spółkach notowanych na giełdzie - uważa. Makowski dodaje, że zasady nadzoru korporacyjnego OECD nakazują ujawnianie wynagrodzeń członków zarządów przedsiębiorstw publicznych. - Gdybyśmy chcieli spełniać te standardy, to informacje o kontraktach, umowach i odprawach powinny być jawne - podkreśla.

Autor: ToL//gry / Źródło: tvn24bis.pl

Pozostałe wiadomości

Inflacja w Polsce w marcu wyniosła 1,9 procent rok do roku - podał Główny Urząd Statystyczny.

Inflacja poniżej kolejnego poziomu. Najnowsze dane

Inflacja poniżej kolejnego poziomu. Najnowsze dane

Źródło:
PAP

W przedświątecznym tygodniu na rynku hurtowym w Broniszach jest duży ruch w handlu, ceny importowanych warzyw i owoców oraz krajowych warzyw są niższe niż przed rokiem. Droższe są krajowe pomidory malinowe, pieczarki i jabłka - mówi ekspert rynku Maciej Kmera. Krajowe warzywa są średnio tańsze o ponad 10 proc., z kolei importowane truskawki potaniały o niemal 40 proc.

Ceny warzyw i owoców w dół. Rekordzistka jest tańsza o niemal 40 procent

Ceny warzyw i owoców w dół. Rekordzistka jest tańsza o niemal 40 procent

Źródło:
PAP

1,3 mld zł uwolnionych spod sankcji – Krajowa Administracja Skarbowa odmraża środki rosyjskich firm w Polsce, które zablokowano im w 2022 roku - podaje w piątkowym wydaniu "Rzeczpospolita". Na listę sankcyjną od 26 kwietnia 2022 r. są wpisywane działające w Polsce rosyjskie firmy lub te z rosyjskim kapitałem o strategicznym znaczeniu dla Federacji Rosyjskiej lub takie, które zagrażają integralności Ukrainy bądź produkują surowce objęte zakazami.

Rosyjskie fortuny w Polsce odmrażane. Chodzi o ponad miliard złotych

Rosyjskie fortuny w Polsce odmrażane. Chodzi o ponad miliard złotych

Źródło:
PAP

W Wielki Piątek będzie można zrobić zakupy w marketach spożywczych nawet do godz. 23. Niektóre jednak czynne będą krócej – do godziny 22.

Zakupy w Wielki Piątek. Do której będą czynne sklepy

Zakupy w Wielki Piątek. Do której będą czynne sklepy

Źródło:
PAP

Czwartkowa sesja na Wall Street zakończyła się z przewagą wzrostów głównych indeksów, a S&P 500 po raz kolejny ustanowił historyczny szczyt i jednocześnie zanotował najlepszy pierwszy kwartał od 2019 roku. Liderem zwyżek w pierwszych trzech miesiącach była Nvidia, spółka zajmująca się sztuczną inteligencją. Akcje koncernu wzrosły o 82,5 proc. w ciągu kwartału i zyskały 14,2 proc. w samym marcu.

Historyczne szczyty na giełdzie w Nowym Jorku. Spółka od sztucznej inteligencji liderem

Historyczne szczyty na giełdzie w Nowym Jorku. Spółka od sztucznej inteligencji liderem

Źródło:
PAP

W 2023 roku wzrost gospodarczy kraju wyniósł 5,3 procent - poinformował Urząd Statystyczny Ukrainy. Jak dodała agencja Reutera, w pierwszym roku rosyjskiej inwazji ukraiński PKB skurczył się prawie o jedną trzecią. W czwartek po raz pierwszy od inwazji podano roczny produkt krajowy brutto. Ukraińska gospodarka jest w dużym stopniu uzależniona od pomocy finansowej z Zachodu.

Po ogromnym spadku jest wzrost. Mimo wojny gospodarka rośnie

Po ogromnym spadku jest wzrost. Mimo wojny gospodarka rośnie

Źródło:
PAP

Od 1. kwietnia przestanie obowiązywać zerowy VAT na żywność, co oznacza powrót do wcześniejszej 5-procentowej stawki. To oznacza podwyżki cen w sklepach, jednak kilka sieci poinformowało, że zamierza utrzymać ceny na dotychczasowym poziomie.

Wyższy VAT na żywność, te same ceny. Te sieci obiecują brak podwyżek

Wyższy VAT na żywność, te same ceny. Te sieci obiecują brak podwyżek

Źródło:
PAP/tvn24.pl

Sam Bankman-Fried został skazany na 25 lat więzienia - podał Reuters. Były miliarder, który kiedyś kierował jedną z największych giełd kryptowalut na świecie - FTX, został w listopadzie uznany za winnego oszustwa i prania pieniędzy. Teraz sąd zadecydował o wymiarze kary.

Jest wyrok dla króla kryptowalut

Jest wyrok dla króla kryptowalut

Źródło:
BBC, Reuters

NCBR zaczyna działać zgodnie z prawem. Musimy naprawić wiele nieprawidłowości - przekazał dla biznesowej redakcji tvn24.pl wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego Marek Gzik. W ten sposób skomentował sytuację firm, które muszą zwrócić dotację z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. - My zastaliśmy tę sytuację po poprzednikach. Po wnikliwej analizie dostaliśmy rekomendacje od prawników, by te umowy wypowiedzieć. Chodzi o zasadę - zaznaczył.

NCBR zrywa umowy z firmami, te tracą miliony złotych. Wiceminister tłumaczy: chodzi o zasadę

NCBR zrywa umowy z firmami, te tracą miliony złotych. Wiceminister tłumaczy: chodzi o zasadę

Dziś prowadzimy badania i wsłuchujemy się w głos Polaków. Mówią: nie mamy czasu dla rodziny, nie mamy czasu, żeby rodzinę założyć, nie mamy czasu na miłość, przyjaźń, na spacer, na spotkanie ze znajomym - wymieniła w programie "Fakty po Faktach" Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, ministra rodziny, pracy i polityki społecznej. Odniosła się w ten sposób do pomysłu skrócenia tygodnia pracy.

"Nie mamy czasu na miłość". Ministra o planach skrócenia tygodnia pracy

"Nie mamy czasu na miłość". Ministra o planach skrócenia tygodnia pracy

Źródło:
tvn24.pl

Prokuratura Regionalna w Warszawie skierowała do Sądu Okręgowego w Poznaniu akt oskarżenia przeciwko 10 byłym pracownikom Idea Bank SA. Zarzuca im przestępstwa związane z bezpośrednią sprzedażą obligacji GetBack SA – poinformował rzecznik tej prokuratury prokurator Mirosław Jerzy Iwanicki.

Afera GetBack. Prokuratura kieruje akty oskarżenia w wątku wielkopolskim

Afera GetBack. Prokuratura kieruje akty oskarżenia w wątku wielkopolskim

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Nie ma siły, która mogłaby podważyć naszą współpracę. Szukamy rozwiązań dla obu stron w sprawie rolnictwa, posunęliśmy się krok do przodu - powiedział premier Donald Tusk na konferencji prasowej po polsko-ukraińskich konsultacjach międzyresortowych. Z kolei premier Ukrainy Denys Szmyhal zapowiedział, że "Ukraina zgodziła się na pewne ograniczenia".

Tusk: zrobiliśmy krok do przodu

Tusk: zrobiliśmy krok do przodu

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Trwają analizy dotyczące skrócenia czasu pracy w Polsce - poinformowała ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. - Ponad 100 lat po tym, jak został wprowadzony ośmiogodzinny dzień pracy, czas na następny krok - oceniła. Ministra skomentowała propozycję Polski 2050 w sprawie poluzowania zakazu handlu w niedziele, zapowiedziała także zmiany w sprawie płacy minimalnej.

"Absurdy" w płacy minimalnej. Będą zmiany

"Absurdy" w płacy minimalnej. Będą zmiany

Źródło:
tvn24.pl

W Norwegii media donoszą w czwartek o braku jajek w sklepach. Niedobory mają być spowodowane zmniejszeniem produkcji w Europie na skutek chorób drobiu oraz zwiększeniem norweskiego eksportu, który stał się opłacalny wraz ze spadkiem wartości korony.

Na świątecznych stołach może zabraknąć kluczowego produktu. " Tak źle nie było już dawno"

Na świątecznych stołach może zabraknąć kluczowego produktu. " Tak źle nie było już dawno"

Źródło:
PAP

Zespół CERT Polska w 2023 roku wpisał na listę ostrzeżeń ponad 32 tysiące adresów stron przygotowanych przez oszustów. Ich liczba wzrosła niemal czterokrotnie w porównaniu do roku wcześniej. - Przestępcy bezwzględnie wykorzystują podatność ofiar na socjotechnikę - ocenił Sebastian Kondraszuk, dyrektor CERT Polska.

"Liczba oszustw alarmująco rośnie". Tysiące stron na liście ostrzeżeń

"Liczba oszustw alarmująco rośnie". Tysiące stron na liście ostrzeżeń

Źródło:
tvn24.pl

Kakao jest rekordowo drogie. "Kiedy na większości rynków niewiele się dzieje w okresie przedświątecznym, rynek kakao jest rozgrzany do czerwoności" - napisał w komentarzu Łukasz Zembik, ekspert domu maklerskiego TMS Brokers. Zdaniem analityków może to oznaczać podwyżki cen słodyczy. Wśród przyczyn są susze, upały i gwałtowne burze w Afryce Zachodniej, gdzie wytwarza się najwięcej ziaren.

Cena ostro w górę, fatalna wiadomość dla klientów. "Najgorsze wciąż przed nami"

Cena ostro w górę, fatalna wiadomość dla klientów. "Najgorsze wciąż przed nami"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Uważam, że Europa powinna przedstawić gospodarkę na tryb bezpośredniego zagrożenia wojną - stwierdził w TVN24 Władysław Kosiniak-Kamysz, wicepremier i szef MON. Wcześniej w podobny sposób wypowiadał się francuski minister obrony.

Gospodarka na "torach wojennych". Wicepremier komentuje

Gospodarka na "torach wojennych". Wicepremier komentuje

Źródło:
tvn24.pl, PAP

W kwietniu mamy poznać szczegóły rządowej propozycji wsparcia rozwoju mikroinstalacji fotowoltaicznych - podała "Rzeczpospolita". Wcześniej minister klimatu Paulina Hennig-Kloska zapowiadała przekazanie projektu do konsultacji w drugiej połowie marca.

Rząd szykuje zmiany w sprawie fotowoltaiki

Rząd szykuje zmiany w sprawie fotowoltaiki

Źródło:
"Rzeczpospolita", tvn24.pl

Minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz przekazał, że amerykański Kongres zaakceptował sprzedaż Polsce lotniczych środków bojowych: rakiet dalekiego zasięgu powietrze-ziemia JASSM-ER, rakiet powietrze-powietrze średniego zasięgu AMRAAM oraz krótkiego zasięgu AIM-9X.

Szef MON: Kongres USA zaakceptował sprzedaż Polsce rakiet

Szef MON: Kongres USA zaakceptował sprzedaż Polsce rakiet

Źródło:
PAP

Ministerstwo Rozwoju i Technologii (MRiT) pracuje nad centralną bazą danych o rynku mieszkań, która zawierać będzie między innymi realne, transakcyjne ceny nieruchomości. Projekt ma być uruchamiany etapami.

To może być rewolucja na rynku nieruchomości. "Pomysł powrócił"

To może być rewolucja na rynku nieruchomości. "Pomysł powrócił"

Źródło:
PAP

Wielkanoc już niedługo. W związku z tym warto z odpowiednim wyprzedzeniem zaplanować zakupy przed świętami. Oto szczegóły dotyczące otwarcia sklepów w najbliższych dniach.

Zmiany w dużych sieciach handlowych

Zmiany w dużych sieciach handlowych

Źródło:
tvn24.pl

Rada nadzorcza PZU zdecydowała, że Artur Olech będzie nowym prezesem spółki. Warunkiem jest uzyskanie zgody Komisji Nadzoru Finansowego. Do czasu uzyskania zgody KNF Olech ma być p.o. prezesa.

To ma być nowy prezes polskiego giganta. Jest decyzja

To ma być nowy prezes polskiego giganta. Jest decyzja

Źródło:
tvn24.pl

Skład zarządu Narodowego Banku Polskiego mówi jednoznacznie, z czym mamy do czynienia. Z absolutnie upolitycznionym bankiem centralnym - ocenił w TVN24 BiS Kazimierz Krupa z Kancelarii Drawbridge, odnosząc się do wniosku o Trybunał Stanu dla szefa NBP Adama Glapińskiego. Zdaniem Rafała Hirscha z serwisu Forsal zaangażowanie polityczne obecnego prezesa banku centralnego "było ewidentne". - Natomiast trzeba pamiętać o tym, że świat patrzy, rynek finansowy patrzy - stwierdził.

"To był ewenement na skalę światową"

"To był ewenement na skalę światową"

Źródło:
tvn24.pl

Prezes Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych Michał Kuczmierowski został odwołany przez premiera - poinformował w środę wieczorem szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Jan Grabiec. - Najkrócej można powiedzieć o braku zaufania - przekazał.

"Brak zaufania". Premier Donald Tusk odwołał prezesa rządowej agencji

"Brak zaufania". Premier Donald Tusk odwołał prezesa rządowej agencji

Źródło:
PAP

Wzrost gospodarczy w Polsce w 2024 roku wyniesie 2,8 procent, a więc będzie niższy niż wynikało z wcześniejszych prognoz – poinformowało S&P Global. Powodem obniżki prognozy jest słaby wzrost w Europie Zachodniej - wyjaśniono.

Amerykański gigant zmienia prognozy dla polskiej gospodarki

Amerykański gigant zmienia prognozy dla polskiej gospodarki

Źródło:
PAP